Patiënten met ernstig nierfalen vanaf 1 juli beter begeleid 

Patiënten met ernstig nierfalen zullen beter multidisciplinair begeleid worden. Een team samengesteld uit een nefroloog, een verpleegkundige en een sociaal assistent zal hen opvolgen, waarbij met name ingezet zal worden op het voorkomen van verdere achteruitgang, op maximale levenskwaliteit en op een behandeltraject op maat. “De patiënt zal zo onder meer beter geïnformeerd en begeleid worden om te kunnen kiezen tussen de verschillende soorten nierdialyse,” stelt Frank Vandenbroucke, die spreekt van een belangrijk puzzelstuk in een trapsgewijs zorgmodel voor patiënten met nierproblemen.  

Patiënten met beginnende nierproblemen worden in België goed opgevolgd door de huisarts. Bij ergere problemen en chronische nierinsufficiëntie, vaak in combinatie met hart- en vaatziektes, kunnen ze instappen in een zorgtraject. Dit zorgtraject organiseert en coördineert de aanpak, de behandeling en de opvolging van patiënten met chronische nierinsufficiëntie. Het vertrekt van een samenwerking tussen patiënt, huisarts en specialist. Het moet de verdere evolutie van de ziekte vertragen. Patiënten in een zorgtraject hebben onder meer recht op de terugbetaling van de diëtist, gezien een gezonde en aangepaste voeding en levensstijl cruciaal is. ​ 

Bij sommige patiënten worden de problemen evenwel groter, en is een transplantatie of nierdialyse vaak de volgende stap. Dit heeft een zeer grote impact op de patiënt en zijn familie. “Het is daarom uitermate belangrijk dat deze patiënten goed en multidisciplinair begeleid worden. Dat een team samen met hen inzet op de juiste behandeling op maat, op geïnformeerde keuze en op maximale levenskwaliteit. Dit was tot vandaag niet op een structurele manier voorzien door de ziekteverzekering,” zegt minister Vandenbroucke. Hij is dan ook tevreden met het voorstel dat de nationale commissie artsen-ziekenfondsen op voorzet van de Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie (NBVN) en de Groupement des Néphrologues Francophones (GNFB) ​ uitwerkte. 

Concreet wordt er een terugbetaling voorzien voor pluridisciplinaire nefrologische evaluatie. De bedoeling is dat een team samengesteld uit een nefroloog, een verpleegkundige en een sociaal assistent ten eerste inzet op het verder voorkomen van ergere problemen en op goede multidisciplinaire begeleiding. “We zullen samen met de diëtist, de huisarts en de patiënt bekijken wat nog mogelijk is en hoe verdere achteruitgang vermeden kan worden,” zegt Dr. Elien Mahieu, nefroloog bij AZ Glorieux, en één van de trekkers van het dossier. ​ 

Ten tweede is het de bedoeling om samen met de patiënt en zijn omgeving te kijken welke behandelingstraject aangewezen is. Dit moet op maat van de patiënt uitgewerkt worden. Het kan gaan om niervervangende therapie, zoals een transplantatie of een nierdialyse (in het ziekenhuis, thuis of in een alternatieve setting). Maar het kan eveneens een conservatieve behandeling zijn, waarbij maximaal ingezet wordt op symptoomcontrole en palliatieve behandeling. Dr. Mahieu: ​ “Voor de patiënt en zijn familie is het belangrijk te kunnen steunen op een team, dat rekening houdt met zijn wensen, en dat bekijkt welke drempels weggenomen kunnen worden. Is nierdialyse in de thuisomgeving mogelijk of niet? En indien niet, wat zou er moeten gebeuren om het mogelijk te maken? Welke levensdoelen heeft de patiënt voor ogen, en hoe kunnen wij hier rekening mee houden? Patiënten met nierfalen moeten zich houden aan een strikte levensstijl, en dat is niet altijd evident. Gewoon al eens horen: je bent goed bezig, volhouden, kan heel veel voor hen betekenen.“ 

Concreet wordt een nomenclatuurcode gecreëerd voor een pluridisciplinaire nefrologische evaluatie in één van de 52 erkende dialysecentra van het land. Het ereloon wordt vastgelegd op 151,5 euro, met een remgeld van 12 euro (3 euro dien de patiënt recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming). De verstrekking mag viermaal per jaar worden aangerekend. Geraamd wordt dat ongeveer 1.800 patiënten in aanmerking komen. De nefrologen maakten de benodigde 900.000 euro vrij door de honoraria voor dialyse te verminderen.

Frank Vandenbroucke: “Dit is een mooi voorbeeld van een doelmatig inzet van de middelen in het belang van de patiënt en met het accent op preventie en levenskwaliteit.” ​